02033 up 02049

manual

02046

note: gaGguli


02046001 janamejaya uvAca

02046001a kathaM samabhavad dyUtamM bhrAtRRNAnM tan mahAtyayam

02046001c yatra tad vyasanamM prAptamM pANDavair me pitAmahaiH

(skipped 34 lines)


02046018 duryodhana uvAca

02046018a aznAmy AcchAdayAmIti prapazyan pApapUruSaH

02046018c nAmarSaGM kurute yas tu puruSasH so 'dhamasH smRtaH


02046019a na mAmM prINAti rAjendra lakSmIsH sAdhAraNA vibho

02046019c jvalitAm iva kaunteye zriyanM dRSTvA ca vivyathe


02046020a sarvAM hi pRthivInM dRSTvA yudhiSThiravazAnugAm

02046020c sthiro 'smi yo 'haJM jIvAmi duHkhAd etad bravImi te


02046021a AvarjitA ivAbhAnti nighnAz caitrakikaukurAH

02046021c kAraskarA lohajaGghA yudhiSThiranivezane


02046022a himavatsAgarAnUpAsH sarvaratnAkarAs tathA

02046022c antyAsH sarve paryudastA yudhiSThiranivezane


02046023a jyeSTho 'yam iti mAmM matvA zreSThaz ceti vizAmM pate

02046023c yudhiSThireNa satkRtya yukto ratnaparigrahe


02046024a upasthitAnAM ratnAnAM zreSThAnAm arghahAriNAm

02046024c nAdRzyata paraH prAnto nAparas tatra bhArata


02046025a na me hastasH samabhavad vasu tat pratigRhNataH

02046025c prAtiSThanta mayi zrAnte gRhya dUrAhRtaM vasu


02046026a kRtAmM bindusaroratnair mayena sphATikacchadAm

02046026c apazyanM nalinImM pUrNAm udakasyeva bhArata


02046027a vastram utkarSati mayi prAhasat sa vRkodaraH

02046027c zatror RddhivizeSeNa vimUDhaM ratnavarjitam


02046028a tatra sma yadi zaktasH syAmM pAtayeyaM vRkodaram

02046028c yadi kuryAM samArambhamM bhImaM hantunM narAdhipa

02046028e zizupAla ivAsmAkaGM gatisH syAn nAtra saMzayaH

02046028g sapatnenAvahAso hi sa mAnM dahati bhArata


02046029a punaz ca tAdRzIm eva vApIJM jalajazAlinIm

02046029c matvA zilAsamAnM toye patito 'smi narAdhipa


02046030a tatra mAmM prAhasat kRSNaH pArthena saha sasvanam

02046030c draupadI ca saha strIbhir vyathayantI mano mama


02046031a klinnavastrasya ca jale kiGMkarA rAjacoditAH

02046031c dadur vAsAMsi me 'nyAni tac ca duHkhataraM mama


02046032a pralambhaJM ca zRNuSvAnyaGM gadato me narAdhipa

note: nIla -- pralambhaM vaJcanAm

02046032c advAreNa vinirgacchan dvArasaMsthAnarUpiNA

02046032e abhihatya zilAmM bhUyo lalATenAsmi vikSataH


02046033a tatra mAM yamajau dUrAd Alokya lalitau kila

02046033c bAhubhiH parigRhNItAM zocantau sahitAv ubhau

note: pari-gRhNItAm for paryagRhNItAm "both hugged"


02046034a uvAca sahadevas tu tatra mAM vismayann iva

02046034c idanM dvAram ito gaccha rAjann iti punaH punaH

02046034e bhImasenena tatrokto dhRtarASTrAtmajeti ca

02046034g samMbodhya prahasitvA ca ito dvAranM narAdhipa


02046035a nAmadheyAni ratnAnAmM purastAn na zrutAni me

02046035c yAni dRSTAni me tasyAmM manas tapati tac ca me

note: gaGguli


02047001 duryodhana uvAca

02047001a yan mayA pANDavAnAnM tu dRSTanM tac chRNu bhArata

02047001c AhRtamM bhUmipAlair hi vasu mukhyanM tatas tataH


02047002a na vinde dRDham AtmAnanM dRSTvAhanM tad arer dhanam

02047002c phalato bhUmito vApi pratipadyasva bhArata


02047003a aiDAMz cailAn vArSadaMzAJ jAtarUpapariSkRtAn

02047003c prAvArAjinamukhyAMz ca kAmbojaH pradadau vasu


02047004a azvAMs tittirikalmASAMs trizataM zukanAsikAn

02047004c uSTravAmIs trizataJM ca puSTAH pIluzamIGgudaiH


02047005a govAsanA brAhmaNAz ca dAsamIyAz ca sarvazaH

02047005c prItyarthanM te mahAbhAgA dharmarAjJo mahAtmanaH

02047005e trikharvamM balim AdAya dvAri tiSThanti vAritAH


02047006a kamaNDalUn upAdAya jAtarUpamayAJ zubhAn

02047006c evamM balimM pradAyAtha pravezaM lebhire tataH


02047007a zatanM dAsIsahasrANAGM kArpAsikanivAsinAm

02047007c zyAmAs tanvyo dIrghakezyo hemAbharaNabhUSitAH

02047007e zUdrA viprottamArhANi rAGkavAny ajinAni ca


02047008a baliJM ca kRtsnam AdAya bharukacchanivAsinaH

02047008c upaninyur mahArAja hayAn gAndhAradezajAn


02047009a indrakRSTair vartayanti dhAnyair nadImukhaiz ca ye

02047009c samudraniSkuTe jAtAH parisindhu ca mAnavAH


02047010a te vairAmAH pAradAz ca vaGgAz ca kitavaiH saha

02047010c vividhamM balim AdAya ratnAni vividhAni ca


02047011a ajAvikaGM gohiraNyaGM kharoSTramM phalajamM madhu

02047011c kambalAn vividhAMz caiva dvAri tiSThanti vAritAH


02047012a prAgjyotiSAdhipazH zUro mlecchAnAm adhipo balI

02047012c yavanaisH sahito rAjA bhagadatto mahArathaH


02047013a AjAneyAn hayAJ zIghrAn AdAyAnilaraMhasaH

02047013c baliJM ca kRtsnam AdAya dvAri tiSThati vAritaH


02047014a azmasAramayamM bhANDaM zuddhadantatsarUn asIn

02047014c prAgjyotiSo 'tha tad dattvA bhagadatto 'vrajat tadA


02047015a dvyakSAMs tryakSAl~ lalATAkSAn nAnAdigbhyasH samAgatAn

02047015c auSNISAn anivAsAMz ca bAhukAn puruSAdakAn


02047016a ekapAdAMz ca tatrAham apazyanM dvAri vAritAn

02047016c balyarthanM dadatas tasmai hiraNyaM rajatamM bahu


02047017a indragopakavarNAbhAJ zukavarNAn manojavAn

note: lines missing

02047017c tathaivendrAyudhanibhAn sanMdhyAbhrasadRzAn api


02047018a anekavarNAn AraNyAn gRhItvAzvAn manojavAn

02047018c jAtarUpam anarghyaJM ca dadus tasyaikapAdakAH


02047019a cInAn hUNAJ zakAn oDrAn parvatAntaravAsinaH

02047019c vArSNeyAn hArahUNAMz ca kRSNAn haimavatAMs tathA


02047020a na pArayAmy abhigatAn vividhAn dvAri vAritAn

02047020c balyarthanM dadatas tasya nAnArUpAn anekazaH


02047021a kRSNagrIvAn mahAkAyAn rAsabhAJ zatapAtinaH

02047021c AhArSur dazasAhasrAn vinItAn dikSu vizrutAn


02047022a pramANarAgasparzADhyamM bAhlIcInasamudbhavam

02047022c aurNaJM ca rAGkavaJM caiva kITajamM paTTajanM tathA


02047023a kuTTIkRtanM tathaivAnyat kamalAbhaM sahasrazaH

02047023c zlakSNaM vastram akArpAsam AvikamM mRdu cAjinam

note: lines missing


02047024a nizitAMz caiva dIrghAsIn RSTizaktiparazvadhAn

02047024c aparAntasamudbhUtAMs tathaiva parazUJ zitAn


02047025a rasAn gandhAMz ca vividhAn ratnAni ca sahasrazaH

02047025c baliJM ca kRtsnam AdAya dvAri tiSThanti vAritAH


02047026a zakAs tukhArAH kaGkAz ca romazAH zRGgiNo narAH

02047026c mahAgamAn dUragamAn gaNitAn arbudaM hayAn


02047027a koTizaz caiva bahuzasH suvarNamM padmasamMmitam

02047027c balim AdAya vividhanM dvAri tiSThanti vAritAH


02047028a AsanAni mahArhANi yAnAni zayanAni ca

02047028c maNikAJcanacitrANi gajadantamayAni ca


02047029a rathAMz ca vividhAkArAJ jAtarUpapariSkRtAn

02047029c hayair vinItaisH samMpannAn vaiyAghraparivAraNAn


02047030a vicitrAMz ca paristomAn ratnAni ca sahasrazaH

02047030c nArAcAn ardhanArAcAJ zastrANi vividhAni ca


02047031a etad dattvA mahad dravyamM pUrvadezAdhipo nRpaH

02047031c praviSTo yajJasadanamM pANDavasya mahAtmanaH


anivAsAn
auSNISAn
avi
bAhlI
bharukaccha
dUragamAn
kuTTIkRtam
mahAgamAn
niSkuTe
oDrAn
pAradAs
pArayAmi
parisindhu

02033 up 02049