06047 up 06049

manual

06048

note: gaGguli

note: PAPER 06052


06048001 dhRtarASTra uvAca

06048001a evaM vyUDheSv anIkeSu mAmakeSv itareSu ca

06048001c kathamM praharatAM zreSThAsH samMprahAramM pracakrire


06048002 saJMjaya uvAca

06048002a tathA vyUDheSv anIkeSu sanMnaddhA ruciradhvajAH

06048002c apAram iva sanMdRzya sAgarapratimamM balam


06048003a teSAmM madhye sthito rAjA putro duryodhanas tava

06048003c abravIt tAvakAn sarvAn yudhyadhvam iti daMzitAH


06048004a te manaH krUram AsthAya samabhityaktajIvitAH

06048004c pANDavAn abhyavartanta sarva evocchritadhvajAH


06048005a tato yuddhaM samabhavat tumulaM lomaharSaNam

06048005c tAvakAnAmM pareSAJM ca vyatiSaktarathadvipam


06048006a muktAs tu rathibhir bANA rukmapuGkhAsH sutejanAH

06048006c sanMnipetur akuNThAgrA nAgeSu ca hayeSu ca


06048007a tathA pravRtte saGMgrAme dhanur udyamya daMzitaH

06048007c abhipatya mahAbAhur bhISmo bhImaparAkramaH


06048008a saubhadre bhImasene ca zaineye ca mahArathe

06048008c kekaye ca virATe ca dhRSTadyumne ca pArSate


06048009a eteSu naravIreSu cedimatsyeSu cAbhitaH

06048009c vavarSa zaravarSANi vRddhaH kurupitAmahaH


06048010a prAkampata mahAvyUhas tasmin vIrasamAgame

06048010c sarveSAm eva sainyAnAm AsId vyatikaro mahAn


06048011a sAditadhvajanAgAz ca hatapravaravAjinaH

06048011c viprayAtarathAnIkAsH samapadyanta pANDavAH


06048012a arjunas tu naravyAghro dRSTvA bhISmamM mahAratham

06048012c vArSNeyam abravIt kruddho yAhi yatra pitAmahaH


06048013a eSa bhISmasH susaGMkruddho vArSNeya mama vAhinIm

06048013c nAzayiSyati suvyaktanM duryodhanahite rataH


06048014a eSa droNaH kRpaH zalyo vikarNaz ca janArdana

06048014c dhArtarASTrAz ca sahitA duryodhanapurogamAH


06048015a pAJcAlAn nihaniSyanti rakSitA dRDhadhanvanA

06048015c so 'hamM bhISmaGM gamiSyAmi sainyahetor janArdana


06048016a tam abravId vAsudevo yatto bhava dhanaJMjaya

06048016c eSa tvA prApaye vIra pitAmaharathamM prati


06048017a evam uktvA tatazH zaurI rathanM taM lokavizrutam

06048017c prApayAmAsa bhISmAya rathamM prati janezvara


06048018a caJcadbahupatAkena balAkAvarNavAjinA

06048018c samucchritamahAbhImanadadvAnaraketunA

06048018e mahatA meghanAdena rathenAdityavarcasA


06048019a vinighnan kauravAnIkaM zUrasenAMz ca pANDavaH

06048019c AyAc charAn nudaJ zIghraM suhRcchoSavinAzanaH


06048020a tam ApatantaM vegena prabhinnam iva vAraNam

06048020c trAsayAnaM raNe zUrAn pAtayantaJM ca sAyakaiH


06048021a saindhavapramukhair guptaH prAcyasauvIrakekayaiH

06048021c sahasA pratyudIyAya bhISmazH zAnMtanavo 'rjunam


06048022a ko hi gANDIvadhanvAnam

06048022b anyaH kurupitAmahAt

06048022c droNavaikartanAbhyAM vA

06048022d rathasH saMyAtum arhati


06048023a tato bhISmo mahArAja kauravANAmM pitAmahaH

06048023c arjunaM saptasaptatyA nArAcAnAM samAvRNot


06048024a droNaz ca paJcaviMzatyA kRpaH paJcAzatA zaraiH

06048024c duryodhanaz catuSHSaSTyA zalyaz ca navabhizH zaraiH


06048025a saindhavo navabhiz cApi zakuniz cApi paJcabhiH

06048025c vikarNo dazabhir bhallai rAjan vivyAdha pANDavam


06048026a sa tair viddho maheSvAsasH samantAn nizitaizH zaraiH

06048026c na vivyathe mahAbAhur bhidyamAna ivAcalaH


06048027a sa bhISmamM paJcaviMzatyA kRpaJM ca navabhizH zaraiH

06048027c droNaM SaSTyA naravyAghro vikarNaJM ca tribhizH zaraiH


06048028a ArtAyaninM tribhir bANai rAjAnaJM cApi paJcabhiH

06048028c pratyavidhyad ameyAtmA kirITI bharatarSabha


06048029a taM sAtyakir virATaz ca dhRSTadyumnaz ca pArSataH

06048029c draupadeyAbhimanyuz ca parivavrur dhanaJMjayam


06048030a tato droNamM maheSvAsaGM gAGgeyasya priye ratam

06048030c abhyavarSata pAJcAlyasH saMyuktasH saha somakaiH


06048031a bhISmas tu rathinAM zreSThas tUrNaM vivyAdha pANDavam

06048031c azItyA nizitair bANais tato 'krozanta tAvakAH


06048032a teSAnM tu ninadaM zrutvA prahRSTAnAmM prahRSTavat

06048032c praviveza tato madhyaM rathasiMhaH pratApavAn


06048033a teSAnM tu rathasiMhAnAmM madhyamM prApya dhanaJMjayaH

06048033c cikrIDa dhanuSA rAjal~ lakSyaGM kRtvA mahArathAn


06048034a tato duryodhano rAjA bhISmam Aha janezvaraH

06048034c pIDyamAnaM svakaM sainyanM dRSTvA pArthena saMyuge


06048035a eSa pANDusutas tAta kRSNena sahito balI

06048035c yatatAM sarvasainyAnAmM mUlanM naH parikRntati

06048035e tvayi jIvati gAGgeye droNe ca rathinAM vare


06048036a tvatkRte hy eSa karNo 'pi nyastazastro mahArathaH

06048036c na yudhyati raNe pArthaM hitakAmasH sadA mama


06048037a sa tathA kuru gAGgeya yathA hanyeta phalgunaH

06048037c evam uktas tato rAjan pitA devavratas tava

06048037e dhik kSatradharmam ity uktvA yayau pArtharathamM prati


06048038a ubhau zvetahayau rAjan saMsaktau dRzya pArthivAH

06048038c siMhanAdAn bhRzaJM cakruzH zaGkhazabdAMz ca bhArata


06048039a drauNir duryodhanaz caiva vikarNaz ca tavAtmajaH

06048039c parivArya raNe bhISmaM sthitA yuddhAya mAriSa


06048040a tathaiva pANDavAsH sarve parivArya dhanaJMjayam

06048040c sthitA yuddhAya mahate tato yuddham avartata


06048041a gAGgeyas tu raNe pArtham Anarchan navabhizH zaraiH

06048041c tam arjunaH pratyavidhyad dazabhir marmavedhibhiH


06048042a tatazH zarasahasreNa suprayuktena pANDavaH

06048042c arjunasH samarazlAghI bhISmasyAvArayad dizaH


06048043a zarajAlanM tatas tat tu zarajAlena kaurava

06048043c vArayAmAsa pArthasya bhISmazH zAnMtanavas tathA


06048044a ubhau paramasaMhRSTAv ubhau yuddhAbhinandinau

06048044c nirvizeSam ayudhyetAGM kRtapratikRtaiSiNau


06048045a bhISmacApavimuktAni zarajAlAni saGMghazaH

06048045c zIryamANAny adRzyanta bhinnAny arjunasAyakaiH


06048046a tathaivArjunamuktAni zarajAlAni bhAgazaH

06048046c gAGgeyazaranunnAni nyapatanta mahItale


06048047a arjunaH paJcaviMzatyA bhISmam Arcchac chitaiH zaraiH

06048047c bhISmo 'pi samare pArthaM vivyAdha triMzatA zaraiH

note: or with thirty.


06048048a anyonyasya hayAn viddhvA dhvajau ca sumahAbalau

06048048c ratheSAM rathacakre ca cikrIDatur arinMdamau


06048049a tataH kruddho mahArAja bhISmaH praharatAM varaH

06048049c vAsudevanM tribhir bANair AjaghAna stanAntare


06048050a bhISmacApacyutair bANair nirviddho madhusUdanaH

06048050c virarAja raNe rAjan sapuSpa iva kiMzukaH


06048051a tato 'rjuno bhRzaGM kruddho nirviddhamM prekSya mAdhavam

06048051c gAGgeyasArathiM saGMkhye nirbibheda tribhizH zaraiH


06048052a yatamAnau tu tau vIrAv anyonyasya vadhamM prati

note: ratham prati ?

06048052c nAzaknutAnM tadAnyonyam abhisanMdhAtum Ahave


06048053a maNDalAni vicitrANi gatapratyAgatAni ca

06048053c adarzayetAmM bahudhA sUtasAmarthyalAghavAt


06048054a antaraJM ca prahAreSu tarkayantau mahArathau

06048054c rAjann antaramArgasthau sthitAv AstAmM muhur muhuH


06048055a ubhau siMharavonmizraM zaGkhazabdamM pracakratuH

06048055c tathaiva cApanirghoSaJM cakratus tau mahArathau


06048056a tayozH zaGkhapraNAdena rathanemisvanena ca

06048056c dAritA sahasA bhUmiz cakampa ca nanAda ca


06048057a na tayor antaraGM kaz cid dadRze bharatarSabha

06048057c balinau samare zUrAv anyonyasadRzAv ubhau


06048058a cihnamAtreNa bhISmanM tu prajajJus tatra kauravAH

06048058c tathA pANDusutAH pArthaM cihnamAtreNa jajJire


06048059a tayor nRvarayo rAjan dRzya tAdRk parAkramam

06048059c vismayaM sarvabhUtAni jagmur bhArata saMyuge


06048060a na tayor vivaraGM kaz cid raNe pazyati bhArata

06048060c dharme sthitasya hi yathA na kaz cid vRjinaGM kva cit


06048061a ubhau hi zarajAlena tAv adRzyau babhUvatuH

06048061c prakAzau ca punas tUrNamM babhUvatur ubhau raNe


06048062a tatra devAsH sagandharvAz cAraNAz ca saha rSibhiH

06048062c anyonyamM pratyabhASanta tayor dRSTvA parAkramam


06048063a na zakyau yudhi saMrabdhau jetum etau mahArathau

06048063c sadevAsuragandharvair lokair api kathaJM cana


06048064a AzcaryabhUtaM lokeSu yuddham etan mahAdbhutam

06048064c naitAdRzAni yuddhAni bhaviSyanti kathaJM cana


06048065a nApi zakyo raNe jetumM bhISmaH pArthena dhImatA

06048065c sadhanuz ca rathasthaz ca pravapan sAyakAn raNe


06048066a tathaiva pANDavaM yuddhe devair api durAsadam

06048066c na vijetuM raNe bhISma utsaheta dhanurdharam


06048067a iti sma vAcazH zrUyante proccarantyas tatas tataH

06048067c gAGgeyArjunayosH saGMkhye stavayuktA vizAmM pate


06048068a tvadIyAs tu tato yodhAH pANDaveyAz ca bhArata

06048068c anyonyaM samare jaghnus tayos tatra parAkrame


06048069a zitadhArais tathA khaDgair vimalaiz ca parazvadhaiH

06048069c zarair anyaiz ca bahubhizH zastrair nAnAvidhair yudhi

06048069e ubhayosH senayor vIrA nyakRntanta parasparam


06048070a vartamAne tathA ghore tasmin yuddhe sudAruNe

06048070c droNapAJcAlyayo rAjan mahAn AsIt samAgamaH


adarzayetAm
apatanta
azaknutAm
nudan
pravapan
sAdita
saMdhAtum
saMghazas
saMyAtum
tarkayantau
tejanAs
triMzatA
uccarantyas
udIyAya
viprayAta

06047 up 06049