05087 up 05089

manual

05088

note: gaGguli

note: paper 90


05088001 vaizamMpAyana uvAca

05088001a athopagamya viduram aparAhNe janArdanaH

05088001c pitRSvasAraGM govindasH so 'bhyagacchad arinMdamaH


05088002a sA dRSTvA kRSNam AyAntamM prasannAdityavarcasam

05088002c kaNThe gRhItvA prAkrozat pRthA pArthAn anusmaran


05088003a teSAM sattvavatAmM madhye govindaM sahacAriNam

05088003c cirasya dRSTvA vArSNeyamM bASpam AhArayat pRthA


05088004a sAbravIt kRSNam AsInaGM kRtAtithyaM yudhAmM patim

05088004c bASpagadgadapUrNena mukhena parizuSyatA


05088005a ye te bAlyAt prabhRty eva guruzuzrUSaNe ratAH

05088005c parasparasya suhRdasH samMmatAsH samacetasaH


05088006a nikRtyA bhraMzitA rAjyAj janArhA nirjanaGM gatAH

05088006c vinItakrodhaharSAz ca brahmaNyAsH satyavAdinaH


05088007a tyaktvA priyasukhe pArthA rudantIm apahAya mAm

05088007c ahArSuz ca vanaM yAntasH samUlaM hRdayamM mama


05088008a atadarhA mahAtmAnaH kathaM kezava pANDavAH

05088008c USur mahAvane tAta siMhavyAghragajAkule


05088009a bAlA vihInAH pitrA te mayA satatalAlitAH

05088009c apazyantasH svapitarau katham USur mahAvane


05088010a zaGkhadundubhinirghoSair mRdaGgair vaiNavair api

05088010aa zaGkhadundubhinirghoSair mRdaGgair veNunisHsvanaiH

05088010c pANDavAsH samabodhyanta bAlyAt prabhRti kezava


05088011a ye sma vAraNazabdena hayAnAM heSitena ca

05088011c rathanemininAdaiz ca vyabodhyanta sadA gRhe


05088012a zaGkhabherIninAdena veNuvINAnunAdinA

05088012c puNyAhaghoSamizreNa pUjyamAnA dvijAtibhiH


05088013a vastrai ratnair alaGMkAraiH pUjayanto dvijanmanaH

05088013c gIrbhir maGgalayuktAbhir brAhmaNAnAmM mahAtmanAm


05088014a arcitair arcanArhaiz ca stuvadbhir abhinanditAH

05088014c prAsAdAgreSv abodhyanta rAGkavAjinazAyinaH


05088015a te nUnanM ninadaM zrutvA zvApadAnAmM mahAvane

05088015c na smopayAnti nidrAM vai atadarhA janArdana


05088016a bherImRdaGganinadaizH zaGkhavaiNavanisvanaiH

05088016c strINAGM gItaninAdaiz ca madhurair madhusUdana


05088017a bandimAgadhasUtaiz ca stuvadbhir bodhitAH katham

05088017c mahAvane vyabodhyanta zvApadAnAM rutena te


05088018a hrImAn satyadhRtir dAnto bhUtAnAm anukampitA

05088018c kAmadveSau vaze kRtvA satAM vartmAnuvartate


05088019a ambarISasya mAndhAtur yayAter nahuSasya ca

05088019c bharatasya dilIpasya ziber auzInarasya ca


05088020a rAjarSINAmM purANAnAnM dhuranM dhatte durudvahAm

05088020c zIlavRttopasamMpanno dharmajJasH satyasaGMgaraH


05088021a rAjA sarvaguNopetas trailokyasyApi yo bhavet

05088021c ajAtazatrur dharmAtmA zuddhajAmbUnadaprabhaH


05088022a zreSThaH kuruSu sarveSu dharmataH zrutavRttataH

05088022c priyadarzano dIrghabhujaH kathaM kRSNa yudhiSThiraH

note: BAD-LINK(@nine)


05088023a yasH sa nAgAyutaprANo vAtaraMhA vRkodaraH

05088023c amarSI pANDavo nityamM priyo bhrAtuH priyaMkaraH


05088024a kIcakasya ca sajJAter yo hantA madhusUdana

05088024c zUraH krodhavazAnAM ca hiDimbasya bakasya ca


05088025a parAkrame zakrasamo vAyuvegasamo jave

05088025c mahezvarasamaH krodhe bhImaH praharatAM varaH


05088026a krodhamM balam amarSaJM ca yo nidhAya paranMtapaH

05088026c jitAtmA pANDavo 'marSI bhrAtus tiSThati zAsane


05088027a tejorAzimM mahAtmAnamM balaugham amitaujasam

05088027c bhImamM pradarzanenApi bhImasenaJM janArdana

05088027e tamM mamAcakSva vArSNeya katham adya vRkodaraH


05088028a Aste parighabAhusH sa madhyamaH pANDavo 'cyuta

05088028c arjunenArjuno yasH sa kRSNa bAhusahasriNA

05088028e dvibAhusH spardhate nityam atItenApi kezava


05088029a kSipaty ekena vegena paJca bANazatAni yaH

05088029c iSvastre sadRzo rAjJaH kArtavIryasya pANDavaH


05088030a tejasAdityasadRzo maharSipratimo dame

05088030c kSamayA pRthivItulyo mahendrasamavikramaH


05088031a AdhirAjyamM mahad dIptamM prathitamM madhusUdana

05088031c AhRtaM yena vIryeNa kurUNAM sarvarAjasu


05088032a yasya bAhubalaGM ghoraGM kauravAH paryupAsate

05088032c sa sarvarathinAM zreSThaH pANDavaH satyavikramaH

note: lines missing


05088033a yo 'pAzrayaH pANDavAnAM devAnAm iva vAsavaH

05088033c sa te bhrAtA sakhA caiva katham adya dhanaJMjayaH


05088034a dayAvAn sarvabhUteSu hrIniSedho mahAstravit

05088034c mRduz ca sukumAraz ca dhArmikaz ca priyaz ca me


05088035a sahadevo maheSvAsazH zUrasH samitizobhanaH

05088035c bhrAtRRNAGM kRSNa zuzrUSur dharmArthakuzalo yuvA


05088036a sadaiva sahadevasya bhrAtaro madhusUdana

05088036c vRttaGM kalyANavRttasya pUjayanti mahAtmanaH


05088037a jyeSThopacAyinaM vIraM sahadevaM yudhAmM patim

05088037c zuzrUSumM mama vArSNeya mAdrIputramM pracakSva me


05088038a sukumAro yuvA zUro darzanIyaz ca pANDavaH

05088038c bhrAtRRNAGM kRSNa sarveSAmM priyaH prANo bahizcaraH


05088039a citrayodhI ca nakulo maheSvAso mahAbalaH

05088039c kaccit sa kuzalI kRSNa vatso mama sukhaidhitaH


05088040a sukhocitam aduHkhArhaM sukumAraM mahAratham

05088040c api jAtu mahAbAho pazyeyanM nakulamM punaH


05088041a pakSmasamMpAtaje kAle nakulena vinAkRtA

05088041c na labhAmi sukhaM vIra sAdya jIvAmi pazya mAm


05088042a sarvaiH putraiH priyatamA draupadI me janArdana

05088042c kulInA zIlasamMpannA sarvaisH samuditA guNaiH


05088043a putralokAt patilokAn vRNvAnA satyavAdinI

05088043c priyAn putrAn parityajya pANDavAn anvapadyata


05088044a mahAbhijanasamMpannA sarvakAmaisH supUjitA

05088044c IzvarI sarvakalyANI draupadI katham acyuta


05088045a patibhiH paJcabhiH zUrair agnikalpaiH prahAribhiH

05088045c upapannA maheSvAsair draupadI duHkhabhAginI


05088046a caturdazam imaM varSaM yan nApazyam arinMdama

05088046c putrAdhibhiH paridyUnAM draupadIM satyavAdinIm


05088047a na nUnaGM karmabhiH puNyair aznute puruSaH sukham

05088047c draupadI cet tathAvRttA nAznute sukham avyayam


05088048a na priyo mama kRSNAya bIbhatsur na yudhiSThiraH

05088048c bhImaseno yamau vApi yad apazyaM sabhAgatAm


05088049a na me duHkhataraM kiM cid bhUtapUrvaM tato 'dhikam

05088049c yad draupadInM nivAtasthAM zvazurANAM samIpagAm

note: line missing?


05088050a AnAyitAm anAryeNa krodhalobhAnuvartinA

05088050c sarve praikSanta kurava ekavastrAM sabhAgatAm


05088051a tatraiva dhRtarASTraz ca mahArAjaz ca bAhlikaH

05088051c kRpaz ca somadattaz ca nirviNNAH kuravas tathA


05088052a tasyAM saMsadi sarvasyAGM kSattAramM pUjayAmy aham

05088052c vRttena hi bhavaty Aryo na dhanena na vidyayA


05088053a tasya kRSNa mahAbuddher gambhIrasya mahAtmanaH

05088053c kSattuzH zIlam alaGMkAro lokAn viSTabhya tiSThati


05088054a sA zokArtA ca hRSTA ca dRSTvA govindam Agatam

05088054c nAnAvidhAni duHkhAni sarvANy evAnvakIrtayat


05088055a pUrvair AcaritaM yat tat kurAjabhir arinMdama

05088055c akSadyUtamM mRgavadhaH kaccid eSAM sukhAvaham


05088056a tan mAnM dahati yat kRSNA

05088056b sabhAyAGM kurusanMnidhau

05088056c dhArtarASTraiH parikliSTA

05088056d yathA na kuzalanM tathA

note: nIla says that na kuzalam means death. Not sure he's right. Not sure ganguli is right.


05088057a nirvAsanaJM ca nagarAt pravrajyA ca paranMtapa

05088057c nAnAvidhAnAnM duHkhAnAm AvAso 'smi janArdana

05088057e ajJAtacaryA bAlAnAm avarodhaz ca kezava


05088058a na sma klezatamamM me syAt putraisH saha paranMtapa

05088058c duryodhanena nikRtA varSam adya caturdazam


05088059a duHkhAd api sukhaM na syAd yadi puNyaphalakSayaH

note: lines missing?

05088059c na me vizeSo jAtv AsId dhArtarASTreSu pANDavaiH


05088060a tena satyena kRSNa tvAM hatAmitraM zriyA vRtam

05088060c asmAd vimuktaM saGMgrAmAt pazyeyamM pANDavaisH saha

05088060e naiva zakyAH parAjetuM sattvaM hy eSAM tathAgatam

note: lines missing?


05088061a pitaranM tv eva garheyanM nAtmAnanM na suyodhanam

05088061c yenAhaGM kuntibhojAya dhananM dhUrtair ivArpitA


05088062a bAlAmM mAm Aryakas tubhyaGM krIDantIGM kanduhastakAm

05088062c adadAt kuntibhojAya sakhA sakhye mahAtmane


05088063a sAhamM pitrA ca nikRtA zvazuraiz ca paranMtapa

05088063c atyantaduHkhitA kRSNa kiM jIvitaphalaM mama


05088064a yan mA vAg abravIn naktaM sUtake savyasAcinaH

05088064c putras te pRthivIJM jetA yazaz cAsya divaM spRzet


05088065a hatvA kurUn grAmajanye rAjyamM prApya dhanaJMjayaH

05088065c bhrAtRbhisH saha kaunteyas trIn medhAn AhariSyati


05088066a nAhanM tAm abhyasUyAmi namo dharmAya vedhase

05088066c kRSNAya mahate nityanM dharmo dhArayati prajAH


05088067a dharmaz ced asti vArSNeya tathA satyamM bhaviSyati

05088067c tvaJM cApi tat tathA kRSNa sarvaM samMpAdayiSyasi


05088068a na mAmM mAdhava vaidhavyanM nArthanAzo na vairitA

05088068c tathA zokAya bhavati yathA putrair vinAbhavaH


05088069a yAhaGM gANDIvadhanvAnaM sarvazastrabhRtAM varam

05088069c dhanaJMjayanM na pazyAmi kA zAntir hRdayasya me


05088070a idaJM caturdazaM varSaM yan nApazyaM yudhiSThiram

05088070c dhanaJMjayaJM ca govinda yamau taJM ca vRkodaram


05088071a jIvanAzamM pranaSTAnAM zrAddhaGM kurvanti mAnavAH

05088071c arthatas te mama mRtAs teSAJM cAhaJM janArdana


05088072a brUyA mAdhava rAjAnanM dharmAtmAnaM yudhiSThiram

05088072c bhUyAMs te hIyate dharmo mA putraka vRthA kRthAH


05088073a parAzrayA vAsudeva yA jIvAmi dhig astu mAm

05088073c vRtteH kRpaNalabdhAyA apratiSThaiva jyAyasI


05088074a atho dhanaJMjayamM brUyA nityodyuktaM vRkodaram

05088074c yadarthaGM kSatriyA sUte tasya kAlo 'yam AgataH


05088075a asmiMz ced Agate kAle

05088075b kAlo vo 'tikramiSyati

05088075c lokasamMbhAvitAsH santaH

05088075d sunRzaMsaGM kariSyatha


05088076a nRzaMsena ca vo yuktAMs tyajeyaM zAzvatIsH samAH

05088076c kAle hi samanuprApte tyaktavyam api jIvitam

note: line missing?


05088077a mAdrIputrau ca vaktavyau

05088077b kSatradharmaratau sadA

05088077c vikrameNArjitAn bhogAn

05088077d vRNItaJM jIvitAd api


05088078a vikramAdhigatA hy arthAH

05088078b kSatradharmeNa jIvataH

05088078c mano manuSyasya sadA

05088078d prINanti puruSottama


05088079a gatvA brUhi mahAbAho sarvazastrabhRtAM varam

05088079c arjunamM pANDavaM vIranM draupadyAH padavIM cara


05088080a viditau hi tavAtyantam

05088080b kruddhAv iva yathAntakau

05088080c bhImArjunau nayetAM hi

05088080d devAn api parAGM gatim


05088081a tayoz caitad avajJAnaM yat sA kRSNA sabhAGM gatA

05088081c duzHzAsanaz ca karNaz ca paruSANy abhyabhASatAm


05088082a duryodhano bhImasenam

05088082b abhyagacchan manasvinam

05088082c pazyatAGM kurumukhyAnAm

05088082d tasya drakSyati yat phalam


05088083a na hi vairaM samAsAdya

05088083b prazAmyati vRkodaraH

05088083c sucirAd api bhImasya

05088083d na hi vairamM prazAmyati

05088083e yAvad antanM na nayati

05088083f zAtravAJ zatrukarzanaH


05088084a na duHkhaM rAjyaharaNam


05088083b na ca dyUte parAjayaH


05088084c pravrAjanaJM ca putrANAm


05088083d na me tad duHkhakAraNam


05088085a yat tu sA bRhatI zyAmA ekavastrA sabhAGM gatA

05088085c azRNot paruSA vAcas tato duHkhataraM nu kim


05088086a strIdharmiNI varArohA kSatradharmaratA sadA

05088086c nAdhyagacchat tathA nAthaGM kRSNA nAthavatI satI


05088087a yasyA mama saputrAyAs tvanM nAtho madhusUdana

05088087c rAmaz ca balinAM zreSThaH pradyumnaz ca mahArathaH


05088088a sAham evaMvidhanM duHkhaM sahe 'dya puruSottama

05088088c bhIme jIvati durdharSe vijaye cApalAyini


05088089a tata AzvAsayAmAsa putrAdhibhir abhiplutAm

05088089c pitRSvasAraM zocantIM zauriH pArthasakhaH pRthAm


05088090a kA nu sImantinI tvAdRg lokeSv asti pitRSvasaH

05088090c zUrasya rAjJo duhitA AjamIDhakulaGM gatA


05088091a mahAkulInA bhavatI

05088091b hradAd dhradam ivAgatA

05088091c IzvarI sarvakalyANI

05088091d bhartrA paramapUjitA


05088092a vIrasUr vIrapatnI ca

05088092b sarvaisH samuditA guNaiH

05088092c sukhaduHkhe mahAprAjJe

05088092d tvAdRzI soDhum arhati


05088093a nidrAtandrI krodhaharSau kSutpipAse himAtapau

05088093c etAni pArthA nirjitya nityaM vIrAsH sukhe ratAH


05088094a tyaktagrAmyasukhAH pArthA nityaM vIrasukhapriyAH

05088094c na te svalpena tuSyeyur mahotsAhA mahAbalAH


05088095a antanM dhIrA niSevante madhyaGM grAmyasukhapriyAH

05088095c uttamAMz ca pariklezAn bhogAMz cAtIva mAnuSAn

note: lines missing?


05088096a anteSu remire dhIrA na te madhyeSu remire

05088096c antaprAptiM sukhAm Ahur duHkham antaram antayoH


05088097a abhivAdayanti bhavatImM pANDavAsH saha kRSNayA

05088097c AtmAnaJM ca kuzalinanM nivedyAhur anAmayam


05088098a arogAn sarvasiddhArthAn

05088098b kSipranM drakSyasi pANDavAn

05088098c IzvarAn sarvalokasya

05088098d hatAmitrAJ zriyA vRtAn


05088099a evam AzvAsitA kuntI pratyuvAca janArdanam

05088099c putrAdhibhir abhidhvastA nigRhyAbuddhijanM tamaH


05088100a yad yat teSAmM mahAbAho pathyaM syAn madhusUdana

05088100c yathA yathA tvamM manyethAH kuryAH kRSNa tathA tathA


05088101a avilopena dharmasya anikRtyA paranMtapa

05088101c prabhAvajJAsmi te kRSNa satyasyAbhijanasya ca


05088102a vyavasthAyAJM ca mitreSu buddhivikramayos tathA

05088102c tvam eva naH kule dharmas tvaM satyaM tvaM tapo mahat


05088103a tvanM trAtA tvamM mahad brahma tvayi sarvamM pratiSThitam

05088103c yathaivAttha tathaivaitat tvayi satyamM bhaviSyati


05088104a tAm Amantrya ca govindaH kRtvA cAbhipradakSiNam

05088104c prAtiSThata mahAbAhur duryodhanagRhAn prati


05087 up 05089