06042 up 06044

manual

06043

note: gaGguli


06043001 saJMjaya uvAca

06043001a pUrvAhNe tasya raudrasya yuddham ahno vizAmM pate

06043001c prAvartata mahAghoraM rAjJAnM dehAvakartanam


06043002a kurUNAmM pANDavAnAJM ca saGMgrAme vijigISatAm

06043002c siMhAnAm iva saMhrAdo divam urvIJM ca nAdayan


06043003a AsIt kilakilAzabdas talazaGkharavaisH saha

06043003c jajJire siMhanAdAz ca zUrANAmM pratigarjatAm


06043004a talatrAbhihatAz caiva

06043004b jyAzabdA bharatarSabha

06043004c pattInAmM pAdazabdAz ca

06043004d vAjinAJM ca mahAsvanAH


06043005a tottrAGkuzanipAtAz ca AyudhAnAJM ca nisvanAH

06043005c ghaNTAzabdAz ca nAgAnAm anyonyam abhidhAvatAm


06043006a tasmin samudite zabde tumule lomaharSaNe

06043006c babhUva rathanirghoSaH parjanyaninadopamaH


06043007a te manaH krUram AdhAya samabhityaktajIvitAH

06043007c pANDavAn abhyavartanta sarva evocchritadhvajAH


06043008a svayaM zAnMtanavo rAjann abhyadhAvad dhanaJMjayam

06043008c pragRhya kArmukaGM ghoraGM kAladaNDopamaM raNe


06043009a arjuno 'pi dhanur gRhya gANDIvaM lokavizrutam

06043009c abhyadhAvata tejasvI gAGgeyaM raNamUrdhani


06043010a tAv ubhau kuruzArdUlau parasparavadhaiSiNau

06043010c gAGgeyas tu raNe pArthaM viddhvA nAkampayad balI

06043010e tathaiva pANDavo rAjan bhISmanM nAkampayad yudhi


06043011a sAtyakiz ca maheSvAsaH kRtavarmANam abhyayAt

06043011c tayosH samabhavad yuddhanM tumulaM lomaharSaNam


06043012a sAtyakiH kRtavarmANaM kRtavarmA ca sAtyakim

06043012c AnarchatuzH zarair ghorais takSamANau parasparam


06043013a tau zarAcitasarvAGgau zuzubhAte mahAbalau

06043013c vasante puSpazabalau puSpitAv iva kiMzukau


06043014a abhimanyur maheSvAso bRhadbalam ayodhayat

06043014c tataH kosalako rAjA saubhadrasya vizAM pate

06043014e dhvajaJM ciccheda samare sArathiJM ca nyapAtayat


06043015a saubhadras tu tataH kruddhaH pAtite rathasArathau

06043015c bRhadbalamM mahArAja vivyAdha navabhizH zaraiH


06043016a athAparAbhyAmM bhallAbhyAmM pItAbhyAm arimardanaH

06043016c dhvajam ekena ciccheda pArSNim ekena sArathim

06043016e anyonyaJM ca zarais tIkSNaiH kruddhau rAjaMs tatakSatuH


06043017a mAninaM samare dRptaGM kRtavairamM mahAratham

06043017c bhImasenas tava sutanM duryodhanam ayodhayat


06043018a tAv ubhau narazArdUlau kurumukhyau mahAbalau

06043018c anyonyaM zaravarSAbhyAM vavRSAte raNAjire


06043019a tau tu vIkSya mahAtmAnau kRtinau citrayodhinau

06043019c vismayasH sarvabhUtAnAM samapadyata bhArata


06043020a duzHzAsanas tu nakulamM pratyudyAya mahAratham

06043020c avidhyan nizitair bANair bahubhir marmabhedibhiH


06043021a tasya mAdrIsutaH ketuM sazaraM ca zarAsanam

06043021c ciccheda nizitair bANaiH prahasann iva bhArata

06043021e athainamM paJcaviMzatyA kSudrakANAM samArdayat


06043022a putras tu tava durdharSo nakulasya mahAhave

06043022c turaGgAMz cicchide bANair dhvajaJM caiva nyapAtayat


06043023a durmukhasH sahadevanM tu pratyudyAya mahAbalam

06043023c vivyAdha zaravarSeNa yatamAnamM mahAhave


06043024a sahadevas tato vIro durmukhasya mahAhave

06043024c zareNa bhRzatIkSNena pAtayAmAsa sArathim


06043025a tAv anyonyaM samAsAdya samare yuddhadurmadau

06043025c trAsayetAM zarair ghoraiH kRtapratikRtaiSiNau


06043026a yudhiSThirasH svayaM rAjA madrarAjAnam abhyayAt

06043026c tasya madrAdhipaz cApanM dvidhA ciccheda mAriSa


06043027a tad apAsya dhanuz chinnaGM kuntIputro yudhiSThiraH

06043027c anyat kArmukam AdAya vegavad balavattaram


06043028a tato madrezvaraM rAjA zaraisH sanMnataparvabhiH

06043028c chAdayAmAsa saGMkruddhas tiSTha tiSTheti cAbravIt


06043029a dhRSTadyumnas tato droNam abhyadravata bhArata

06043029c tasya droNasH susaGMkruddhaH parAsukaraNaM dRDham

06043029e tridhA ciccheda samare yatamAnasya kArmukam


06043030a zaraJM caiva mahAghoraGM kAladaNDam ivAparam

06043030c preSayAmAsa samare so 'sya kAye nyamajjata


06043031a athAnyad dhanur AdAya sAyakAMz ca caturdaza

06043031c droNanM drupadaputras tu prativivyAdha saMyuge

06043031e tAv anyonyaM susaGMkruddhau cakratusH subhRzaM raNam


06043032a saumadattiM raNe zaGkho rabhasaM rabhaso yudhi

06043032c pratyudyayau mahArAja tiSTha tiSTheti cAbravIt


06043033a tasya vai dakSiNaM vIro nirbibheda raNe bhujam

06043033c saumadattis tathA zaGkhaJM jatrudeze samAhanat


06043034a tayosH samabhavad yuddhaGM ghorarUpaM vizAmM pate

06043034c dRptayosH samare tUrNaM vRtravAsavayor iva


06043035a bAhlIkanM tu raNe kruddhaGM kruddharUpo vizAmM pate

06043035c abhyadravad ameyAtmA dhRSTaketur mahArathaH


06043036a bAhlIkas tu tato rAjan dhRSTaketum amarSaNam

06043036c zarair bahubhir Anarchat siMhanAdam athAnadat


06043037a cedirAjas tu saGMkruddho bAhlIkanM navabhizH zaraiH

06043037c vivyAdha samare tUrNamM matto mattam iva dvipam


06043038a tau tatra samare kruddhau nardantau ca muhur muhuH

06043038c samIyatusH susaGMkruddhAv aGgArakabudhAv iva


06043039a rAkSasaGM krUrakarmANaGM krUrakarmA ghaTotkacaH

06043039c alambusamM pratyudiyAd balaM zakra ivAhave


06043040a ghaTotkacas tu saGMkruddho rAkSasanM tamM mahAbalam

06043040c navatyA sAyakais tIkSNair dArayAmAsa bhArata


06043041a alambusas tu samare bhaimasenimM mahAbalam

06043041c bahudhA vArayAmAsa zaraisH sanMnataparvabhiH


06043042a vyabhrAjetAnM tatas tau tu saMyuge zaravikSatau

06043042c yathA devAsure yuddhe balazakrau mahAbalau


06043043a zikhaNDI samare rAjan drauNim abhyudyayau balI

06043043c azvatthAmA tataH kruddhaH zikhaNDinam avasthitam


06043044a nArAcena sutIkSNena bhRzaM viddhvA vyakampayat

06043044c zikhaNDy api tato rAjan droNaputram atADayat


06043045a sAyakena supItena tIkSNena nizitena ca

06043045c tau jaghnatus tadAnyonyaM zarair bahuvidhair mRdhe


06043046a bhagadattaM raNe zUraM virATo vAhinIpatiH

06043046c abhyayAt tvarito rAjaMs tato yuddham avartata


06043047a virATo bhagadattena zaravarSeNa tADitaH

06043047c abhyavarSat susaGMkruddho megho vRSTyA ivAcalam


06043048a bhagadattas tatas tUrNaM virATamM pRthivIpatim

06043048c chAdayAmAsa samare meghasH sUryam ivoditam


06043049a bRhatkSatranM tu kaikeyaGM kRpazH zAradvato yayau

06043049c taGM kRpazH zaravarSeNa chAdayAmAsa bhArata


06043050a gautamaGM kekayaH kruddhaH zaravRSTyAbhyapUrayat

06043050c tAv anyonyaM hayAn hatvA dhanuSI vinikRtya vai


06043051a virathAv asiyuddhAya samIyatur amarSaNau

06043051c tayos tad abhavad yuddhaGM ghorarUpaM sudAruNam


06043052a drupadas tu tato rAjA saindhavaM vai jayadratham

06043052c abhyudyayau samMprahRSTo hRSTarUpamM paranMtapa


06043053a tatasH saindhavako rAjA drupadaM vizikhais tribhiH

06043053c tADayAmAsa samare sa ca tamM pratyavidhyata


06043054a tayosH samabhavad yuddhaGM ghorarUpaM sudAruNam

06043054c IkSitRprItijananaM zukrAGgArakayor iva


06043055a vikarNas tu sutas tubhyaM sutasomamM mahAbalam

06043055c abhyayAj javanair azvais tato yuddham avartata


06043056a vikarNasH sutasomanM tu viddhvA nAkampayac charaiH

06043056c sutasomo vikarNaJM ca tad adbhutam ivAbhavat


06043057a suzarmANanM naravyAghraJM cekitAno mahArathaH

06043057c abhyadravat susaGMkruddhaH pANDavArthe parAkramI


06043058a suzarmA tu mahArAja cekitAnamM mahAratham

06043058c mahatA zaravarSeNa vArayAmAsa saMyuge


06043059a cekitAno 'pi saMrabdhasH suzarmANamM mahAhave

06043059c prAcchAdayat tam iSubhir mahAmegha ivAcalam


06043060a zakuniH prativindhyaM tu parAkrAntaM parAkramI

06043060c abhyadravata rAjendra matto mattam iva dvipam


06043061a yaudhiSThiras tu saGMkruddhasH saubalanM nizitaizH zaraiH

06043061c vyadArayata saGMgrAme maghavAn iva dAnavam


06043062a zakuniH prativindhyaM tu pratividhyantam Ahave

06043062c vyadArayan mahAprAjJazH zaraisH sanMnataparvabhiH


06043063a sudakSiNanM tu rAjendra kAmbojAnAmM mahAratham

06043063c zrutakarmA parAkrAntam abhyadravata saMyuge


06043064a sudakSiNas tu samare sAhadevimM mahAratham

06043064c viddhvA nAkampayata vai mainAkam iva parvatam


06043065a zrutakarmA tataH kruddhaH kAmbojAnAM mahAratham

06043065c zarair bahubhir Anarchad dArayann iva sarvazaH


06043066a irAvAn atha saGMkruddhazH zrutAyuSam amarSaNam

06043066c pratyudyayau raNe yatto yattarUpataranM tataH


06043067a Arjunis tasya samare hayAn hatvA mahArathaH

06043067c nanAda sumahan nAdanM tat sainyamM pratyapUrayat


06043068a zrutAyus tv atha saGMkruddhaH phAlguneH samare hayAn

06043068c nijaghAna gadAgreNa tato yuddham avartata


06043069a vindAnuvindAv Avantyau kuntibhojamM mahAratham

06043069c sasenaM sasutaM vIraM saMsasajjatur Ahave


06043070a tatrAdbhutam apazyAma AvantyAnAmM parAkramam

06043070c yad ayudhyan sthirA bhUtvA mahatyA senayA saha


06043071a anuvindas tu gadayA kuntibhojam atADayat

06043071c kuntibhojas tatas tUrNaM zaravrAtair avAkirat


06043072a kuntibhojasutaz cApi vindaM vivyAdha sAyakaiH

06043072c sa ca tamM prativivyAdha tad adbhutam ivAbhavat


06043073a kekayA bhrAtaraH paJca gAndhArAn paJca mAriSa

06043073c sasainyAs te sasainyAMz ca yodhayAmAsur Ahave


06043074a vIrabAhuz ca te putro vairATiM rathasattamam

06043074c uttaraM yodhayAmAsa vivyAdha nizitaizH zaraiH

06043074e uttaraz cApi tanM dhIraM vivyAdha nizitaizH zaraiH


06043075a cedirAT samare rAjann ulUkaM samabhidravat

06043075c ulUkaz cApi tamM bANair nizitair lomavAhibhiH


06043076a tayor yuddhaM samabhavad ghorarUpaM vizAmM pate

06043076c dArayetAM susaGMkruddhAv anyonyam aparAjitau

note: dArayetAm for adArayetAm "both broke"


06043077a evanM dvanMdvasahasrANi rathavAraNavAjinAm

06043077c padAtInAJM ca samare tava teSAJM ca saGMkulam


06043078a muhUrtam iva tad yuddham AsIn madhuradarzanam

06043078c tata unmattavad rAjan na prAjJAyata kiJM cana


06043079a gajo gajena samare rathI ca rathinaM yayau

06043079c azvo 'zvaM samabhipretya padAtiz ca padAtinam


06043080a tato yuddhaM sudurdharSaM vyAkulaM samapadyata

06043080c zUrANAM samare tatra samAsAdya parasparam


06043081a tatra devarSayasH siddhAz cAraNAz ca samAgatAH

06043081c praikSanta tad raNaGM ghoranM devAsuraraNopamam


06043082a tato dantisahasrANi rathAnAJM cApi mAriSa

06043082c azvaughAH puruSaughAz ca viparItaM samAyayuH


06043083a tatra tatraiva dRzyante rathavAraNapattayaH

06043083c sAdinaz ca naravyAghra yudhyamAnA muhur muhuH


Ahanad
samAyayus
yattarUpa

06042 up 06044