12216 up 12218

manual

12217

note: PAPER 12224

note: GANGULI


12217001 bhISma uvAca

12217001a punar eva tu taM zakraH prahasann idam abravIt

12217001c nizHzvasantaM yathA nAgamM pravyAhArAya bhArata

note: nIla says that pravyAhArAya means prakRSToktaye "to elaborate on what he had said earlier"


12217002a yat tad yAnasahasreNa jJAtibhiH parivAritaH

12217002c lokAn pratApayan sarvAn yAsy asmAn avitarkayan

note: yAsi = you used to go (see laT)


12217003a dRSTvA sukRpaNAJM cemAm avasthAm Atmano bale

12217003c jJAtimitraparityaktazH zocasy Aho na zocasi


12217004a prItimM prApyAtulAmM pUrvaM lokAMz cAtmavaze sthitAn

12217004c vinipAtam imaJM cAdya zocasy Aho na zocasi


12217005 balir uvAca

12217005a anityam upalakSyedaGM kAlaparyAyam AtmanaH

12217005c tasmAc chakra na zocAmi sarvaM hy evedam antavat


12217006a antavanta ime dehA bhUtAnAm amarAdhipa

12217006c tena zakra na zocAmi nAparAdhAd idamM mama


12217007a jIvitaJM ca zarIraJM ca pretya vai saha jAyate

12217007c ubhe saha vivardhete ubhe saha vinazyataH


12217008a tad IdRzam idamM bhAvam avazaH prApya kevalam

12217008c yady evam abhijAnAmi kA vyathA me vijAnataH


12217009a bhUtAnAnM nidhananM niSThA srotasAm iva sAgaraH

12217009c naitat samyag vijAnanto narA muhyanti vajrabhRt


12217010a ye tv evanM nAbhijAnanti rajomohaparAyaNAH

12217010c te kRcchramM prApya sIdanti buddhir yeSAmM praNazyati


12217011a buddhilAbhe hi puruSasH sarvanM nudati kilbiSam

12217011c vipApmA labhate sattvaM sattvasthasH samMprasIdati


12217012a tatas tu ye nivartante jAyante vA punaH punaH

12217012c kRpaNAH paritapyante te 'narthaiH paricoditAH


12217013a arthasiddhim anarthaJM ca jIvitamM maraNanM tathA

12217013c sukhaduHkhaphalaM caiva na dveSmi na ca kAmaye


12217014a hataM hanti hato hy eva yo naro hanti kaJM cana

12217014c ubhau tau na vijAnIto yaz ca hanti hataz ca yaH


12217015a hatvA jitvA ca maghavan yaH kaz cit puruSAyate

12217015c akartA hy eva bhavati kartA tv eva karoti tat


12217016a ko hi lokasya kurute vinAzaprabhavAv ubhau

12217016c kRtaM hi tat kRtenaiva kartA tasyApi cAparaH


12217017a pRthivI vAyur AkAzam Apo jyotiz ca paJcamam

12217017c etadyonIni bhUtAni tatra kA paridevanA


12217018a mahAvidyo 'lpavidyaz ca balavAn durbalaz ca yaH

12217018c darzanIyo virUpaz ca subhago durbhagaz ca yaH


12217019a sarvaGM kAlasH samAdatte gambhIrasH svena tejasA

12217019c tasmin kAlavazamM prApte kA vyathA me vijAnataH


12217020a dagdham evAnudahati hatam evAnuhanti ca

12217020c nazyate naSTam evAgre labdhavyaM labhate naraH


12217021a nAsya dvIpaH kutaH pAraM nAvAraH saMpradRzyate

12217021c nAntam asya prapazyAmi vidher divyasya cintayan


12217022a yadi me pazyataH kAlo bhUtAni na vinAzayet

12217022c syAn me harSaz ca darpaz ca krodhaz caiva zacIpate


12217023a tuSabhakSanM tu mAJM jJAtvA

12217023b praviviktajane gRhe

12217023c bibhrataGM gArdabhaM rUpam

12217023d Adizya parigarhase


12217024a icchann ahaM vikuryAM hi rUpANi bahudhAtmanaH

12217024c vibhISaNAni yAnIkSya palAyethAs tvam eva me

note: IkSya for IkSitvA, me for mattas.


12217025a kAlasH sarvaM samAdatte kAlasH sarvamM prayacchati

12217025c kAlena vidhRtaM sarvamM mA kRthAzH zakra pauruSam


12217026a purA sarvamM pravyathate mayi kruddhe puranMdara

12217026c avaimi tv asya lokasya dharmaM zakra sanAtanam


12217027a tvam apy evam apekSasva mAtmanA vismayaGM gamaH

12217027c prabhavaz ca prabhAvaz ca nAtmasaMsthaH kadA cana


12217028a kaumAram eva te cittanM tathaivAdya yathA purA

12217028c samavekSasva maghavan buddhiM vindasva naiSThikIm


12217029a devA manuSyAH pitaro gandharvoragarAkSasAH

12217029c Asan sarve mama vaze tat sarvaM vettha vAsava


12217030a namas tasyai dize 'py astu yasyAM vairocano baliH

12217030c iti mAm abhyapadyanta buddhimAtsaryamohitAH


12217031a nAhanM tad anuzocAmi nAtmabhraMzaM zacIpate

12217031c evamM me nizcitA buddhizH zAstus tiSThAmy ahaM vaze


12217032a dRzyate hi kule jAto darzanIyaH pratApavAn

12217032c duHkhaM jIvan sahAmAtyo bhavitavyaM hi tat tathA


12217033a dauSkuleyas tathA mUDho durjAtazH zakra dRzyate

12217033c sukhaJM jIvan sahAmAtyo bhavitavyaM hi tat tathA


12217034a kalyANI rUpasamMpannA durbhagA zakra dRzyate

12217034c alakSaNA virUpA ca subhagA zakra dRzyate


12217035a naitad asmatkRtaM zakra naitac chakra tvayA kRtam

12217035c yat tvam evaGMgato vajrin yad vApy evaGMgatA vayam


12217036a na karma tava nAnyeSAGM kuto mama zatakrato

12217036c Rddhir vApy atha vA na rddhiH paryAyakRtam eva tat


12217037a pazyAmi tvA virAjantanM devarAjam avasthitam

12217037c zrImantanM dyutimantaJM ca garjantaJM ca mamopari


12217038a etac caivanM na cet kAlo mAm Akramya sthito bhavet

12217038c pAtayeyam ahanM tvAdya savajram api muSTinA


12217039a na tu vikramakAlo 'yaGM kSamAkAlo 'yam AgataH

12217039c kAlasH sthApayate sarvaGM kAlaH pacati vai tathA


12217040a mAJM ced abhyAgataH kAlo dAnavezvaram Urjitam

12217040c garjantamM pratapantaJM ca kam anyanM nAgamiSyati


12217041a dvAdazAnAM hi bhavatAm AdityAnAmM mahAtmanAm

12217041c tejAMsy ekena sarveSAnM devarAja hRtAni me


12217042a aham evodvahAmy Apo visRjAmi ca vAsava

12217042c tapAmi caiva trailokyaM vidyotAmy aham eva ca


12217043a saMrakSAmi vilumpAmi dadAmy aham athAdade

12217043c saMyacchAmi niyacchAmi lokeSu prabhur IzvaraH


12217044a tad adya vinivRttamM me prabhutvam amarAdhipa

12217044c kAlasainyAvagADhasya sarvanM na pratibhAti me


12217045a nAhaGM kartA na caiva tvanM nAnyaH kartA zacIpate

12217045c paryAyeNa hi bhujyante lokAzH zakra yadRcchayA


12217046a mAsArdhamAsavezmAnam ahorAtrAbhisaMvRtam

12217046c RtudvAraM varSamukham Ahur vedavido janAH


12217047a AhusH sarvam idaJM cintyaJM janAH ke cin manISayA

12217047c asyAH paJcaiva cintAyAH paryeSyAmi ca paJcadhA


12217048a gambhIraGM gahanamM brahma mahat toyArNavaM yathA

12217048c anAdinidhanaJM cAhur akSaramM param eva ca


12217049a sattveSu liGgam Avezya naliGgam api tat svayam

12217049c manyante dhruvam evainaM ye narAs tattvadarzinaH


12217050a bhUtAnAnM tu viparyAsamM manyate gatavAn iti

12217050c na hy etAvad bhaved gamyanM na yasmAt prakRteH paraH


12217051a gatiM hi sarvabhUtAnAm agatvA kva gamiSyasi

12217051c yo dhAvatA na hAtavyas tiSThann api na hIyate

12217051e tam indriyANi sarvANi nAnupazyanti paJcadhA


12217052a Ahuz cainaGM ke cid agniGM ke cid AhuH prajApatim

12217052c RtumAsArdhamAsAMz ca divasAMs tu kSaNAMs tathA


12217053a pUrvAhNam aparAhNaJM ca madhyAhnam api cApare

12217053c muhUrtam api caivAhur ekaM santam anekadhA

12217053e taGM kAlam avajAnIhi yasya sarvam idaM vaze


12217054a bahUnIndrasahasrANi samatItAni vAsava

12217054c balavIryopapannAni yathaiva tvaM zacIpate


12217055a tvAm apy atibalaM zakranM devarAjamM balotkaTam

12217055c prApte kAle mahAvIryaH kAlaH saMzamayiSyati


12217056a ya idaM sarvam Adatte tasmAc chakra sthiro bhava

12217056c mayA tvayA ca pUrvaiz ca na sa zakyo 'tivartitum


12217057a yAm etAmM prApya jAnISe rAjazriyam anuttamAm

12217057c sthitA mayIti tan mithyA naiSA hy ekatra tiSThati


12217058a sthitA hIndrasahasreSu tvad viziSTatameSv iyam

12217058c mAJM ca lolA parityajya tvAm agAd vibudhAdhipa


12217059a maivaM zakra punaH kArSIH zAnto bhavitum arhasi

12217059c tvAm apy evaGMgatanM tyaktvA kSipram anyaGM gamiSyati


Adizya
lumpAmi
naliGgam
rAjantam
samAdatte
vidhRtam
vidyotAmi
viparyAsam

12216 up 12218