deriv SD cv (540) ashtadhyayi.com hei.de L 540 ETT STT a 6.4.98 ALPH OLDHOMEPAGE NEWHOMEPAGE

gama;hana;jana;khana;ghasAM lopaH kGity anaGi

गमॱहनॱजनॱखनॱघसां लोपः क्ङित्यनङि ONPANINI 64098

Before (vowel) /kGit that is not /aG, erase (the nexttolast) of gam गम् /han jan जन् khan खन् ghas घस्.

These roots mean — gam गम् "go", /han "kill", jan जन् "beget", khan खन् "dig", ghas घस् "eat".

So with gam गम् —

gam गम् + before vowel /kit /liT
→ **jagam- जगम् + /liT
→ !**jagm- जग्म् + /liT by this rule

And with han हन् —

han हन् + before vowel /kit /laT
→ hn- ह्न् by this rule
→ !**ghn- घ्न् by hohanterJNinn...

han हन् + before vowel /kit /liT
→ jahan- जहन्

→ jahn- जह्न् by this rule
→ !**jaghn- जघ्न् by hohanterJNinn...

Examples. As /tas is /kit by asaMyogAll..., its replacement /atus is /kit too.

gam गम् + /liT /tas
→ gam गम् + /atus
→ **jagam- जगम् + /atus
→ **jagm- जग्म् + /atus by this rule
→ !**jagmatus जग्मतुस् "they2 went"

han हन् + /liT /jhi → **ghn- घ्न् + /anti''' → **ghnanti घ्नन्ति

gam गम् + /liT /jhi → **jagm- जग्म् + /us → !**jagmus जग्मुस्

han हन् + /liT /tas → **jaghn- जघ्न् + /atus → **jaghnatus जघ्नतुस्

**jaghnatus जघ्नतुस् **cakhnatus चख्नतुस् **jakSatus जक्षतुस्
**jaghnus जघ्नुस् **cakhnus चख्नुस् **jakSus जक्षुस्
**jajJe जज्ञे **jajJAte जज्ञाते **jajJire जज्ञिरे

Why do we say "before /kGit" ?

Before a vowel non-/kGit —

gam गम् + /liT /tip → **jagAma जगाम

han हन् + /liT /tip → **jaghAna जघान

gam गम् + /lyuT → **gamana- गमनॱ

han हन् + /lyuT → !**hanana- हननॱ

Why do we say "that is not /aG"?

The a अ stays when gamL गम्ऌ and ghasL घस्ऌ get /aG by puSAdidyut... before flat /luG endings —

gamL गम्ऌ + /luG /tip → /aT + gam गम् + /aG + /tip → **agamat अगमत् "went"

ghasL घस्ऌ → **aghasat अघसत् "ate"

Why do we say "vowel"?

/yak is /kit, but starts with a consonant —

**gamyate गम्यते

**hanyate हन्यते